Ada T. KosterkiewiczCzy wam też sceny wlepiania mandatów za stanie w kolejce z transparentem przeciwko zakazowi aborcji kojarzą się z aresztowaniami sufrażystek? Kiedy jesteśmy zamknięte w domach (z powodu wirusa), nie możemy protestować tysiącami na ulicach, czuć moc w tłumie, ukryć się w tym tłumie, jesteśmy w sytuacji bliskiej naszym prababkom. Jesteśmy w XIX wieku. Podczas debaty na temat zakazów aborcji i edukacji seksualnej często pada zdanie, że chcą nam zrobić średniowiecze. Odczepmy się jednak od średniowiecza. Mentalność ludzi, którzy chcą narzucić nam te zakazy bardziej od tej średniowiecznej, którą zrozumieć nam jest trudniej, przypomina purytańską mentalność dziewiętnastowiecznych. Nie tak odległą, jak się zdaje.
Czy to nowe średniowiecze? Trochę tak, ale średniowiecze było dawno. To bardziej wiktoriańska, pruderyjna podwójna moralność. Te wzorce wciąż mają się dobrze, bo dobrze ma się hipokryzja i potrzeba kontroli. Tak naprawdę ta potrzeba kontrolowania innych, potrzeba narzucania złudnego poczucie bezpieczeństwa są dużo starsze niż XIX wiek, niż średniowiecze. Tak powstawał wzorzec patriarchalnej rodziny, tak powstawały państwa, tak jedne państwa, narody i rasy podbijały inne, silniejsi podporządkowywali sobie przemocą słabszych. To jest historia świata i to nie jest chlubna historia.
O co tak naprawdę chodzi w zakazie aborcji i edukacji seksualnej?
Bynajmniej nie o dobro dzieci. W ogóle nie o dzieci. Ani nawet o płody. Być może to kieruje niektórymi ludźmi, którzy popierają te zakazy, ale pomysłodawcami takich przepisów. W przypadku zakazu aborcji z przyczyn embriopatologicznych, jedyne co jej przeciwnicy są w stanie zaoferować rodzinom, w których przyjdą one na świat (jeśli w ogóle przyjdą, może umrą podczas porodu, może jeszcze przed, gdy nie będzie już mowy o aborcji, a o rodzeniu martwego płodu) to słynne cztery tysiące złotych „trumienkowego”. Nikogo tam nie obchodzą rodzice i dzieci. Podobnie pomysłodawców zakazu edukacji seksualnej nie obchodzi dobro dzieci i młodzieży. Nie obchodzi ich, by te młode osoby potrafiły rozpoznawać molestowanie seksualne i zgłaszać rodzicom, nauczycielom, opiekunom, że ktoś je krzywdzi. Nie. One mają się wstydzić. Według kuriozalnego uzasadnienia projektu zakazu sexedu, edukacja seksualna sprawia, że dzieci tracą poczucie wstydu. To bardzo niebezpieczne. Niebezpieczne dla pedofilów. Dziecko, które się nie wstydzi, poskarży się, że ktoś je skrzywdził. Dziecko, które się wstydzi, uważa, że krzywda, które je spotkała, to jego własna wina.
W tych zakazach chodzi o kontrolę naszej seksualności. Seksualności kobiet, ale również każdej innej seksualności niż seksualność heteroseksualnego mężczyzny. Seksualność kobiet jest groźna dla tradycyjnego porządku, w którym liczą się tylko potrzeby seksualne mężczyzn. Ten porządek oczywiście już dawno nie istnieje, ale są ludzie, którzy bardzo za nim tęsknią. Jakby świat, w którym liczą się tylko potrzeby mężczyzn, a seksualność kobiet sprowadza się tylko do rodzenia dzieci, był jedynym, słusznym, naturalnym, stanem rzeczy. W rzeczywistości nigdy nim nie był, chociaż społeczeństwa miały na ten temat swoje zdanie.
XIX wiek
Jedną z moich ukochanych książek jest „Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa”. Napisał ją Fryderyk Engels, koleżka Karola Marksa. Polecam Wam, bo niezły był z Engelsa heheszek i czyta się ją wspaniale. Autor jest feministą, aczkolwiek uważa, że zwycięstwo walki o prawa kobiet przyjdzie dopiero wraz z rewolucją socjalistyczną czy komunistyczną. Nie do końca mu się to sprawdziło, bo kobiety w wielu krajach poradziły sobie mimo tego, że nie zwyciężyła tam żadna rewolucja, a gdy się przyjrzeć stosunkom panującym w niektórych rewolucyjnych organizacjach (jak robi to np. Anna Kowalczyk w Brakującej Połowie Dziejów przyglądając się organizacjom na ziemiach polskich) to nie zawsze ci rewolucjoniści byli dobrymi kolegami kobiet. Ale wracając do tematu, Engels opisuje dość szczegółowo stosunki rodzinne w czasach sobie współczesnych, czyli w latach 80. i 90. XIX wieku. Bardzo krytycznie podchodzi do terminu związku monogamicznego, który dziś rozumiemy trochę inaczej. Trochę bardziej równościowo. Bo jak to było w XIX wieku? No tak, jak dobrze kojarzymy z literatury i filmu. Monogamia zasadniczo działała w jedną stronę. Kobiety musiały być dziewicami do ślubu. Mężczyznom właściwie to nie wypadało, więc chodzili do prostytutek albo wykorzystywali słabsze ekonomicznie kobiety (np. służące). I żeby tylko do ślubu! Bo co oznaczał ślub dla kobiety? Monogamię. Dla mężczyzny? Niekoniecznie. Zdradzanie żony właściwie nie było żadną zdradą. Facet ma w końcu potrzeby, a o niektóre rzezy żony nie wypada nawet prosić. Zdrada męska była przeźroczysta. Zdrada kobieca. Oj! No co najmniej czyniła z mężczyzny rogacza. Rolą kobiety było zaspokojenie mężczyzny. To, że kobiety same bywały niezaspokojone i seksualnie sfrustrowane tłumaczono nieistniejącą chorobą, zwaną „histerią”.
Mamy to już dawno za sobą prawda? Niby tak, a jednak wiele stereotypów, wiele przejawów naszego myślenia wciąż tkwi w epoce wiktoriańskiej i bardzo powoli się z nimi rozprawiamy. Na przykład ten krzywdzący stereotyp, że kobieta, która miała wielu partnerów, to „puszczalska”. A facet? Ogier, Casanova. Zresztą takie myślenie ma też pewien wpływ na postrzeganie seksualności osób nieheteronormatywnych. Można przyjąć, że na przykład przypisywanie homoseksualnym mężczyznom niemożności stworzenia długoletniego związku to też pokłosie tego myślenia o męskiej seksualności, dla której monogamia nie jest naturalna.
Kara za seks
Dziedzictwo tej mentalności to też traktowanie ciąży jak kary za seks. Zresztą nie tylko ciąży, to samo tyczy się chorób wenerycznych. Dlatego wciąż są tak stygmatyzowane. Może nie jest to taka stygmatyzacja jak jeszcze 20 czy 30 lat temu, ale ciągle bardzo mało osób bada się w kierunku HIV. O czymś to świadczy.
Ile razy czytamy komentarze w dyskusjach o aborcji w brzmieniu „trzeba było się zabezpieczyć”? To kolejna odsłona pokutującego przekonania o „karze za seks”. Tę karę ponoszą oczywiście kobiety (i osoby trans, niebinarne i queer, które mogą zachodzić w ciążę, nie zapominajmy o nich). Czasem piszą to nawet ludzie, którzy co do zasady popierają nawet aborcję (przynajmniej z tych przesłanek, które dziś są legalne).
Kara za seks. Bo seks jest czymś złym. Trzeba sobie na niego zasłużyć. Trzeba być odpowiedzialnym. Jasne, dobrze być odpowiedzialnym. Czasem jednak zachodzi się w ciążę, nawet gdy się jest, więc odpowiedzialnością może się okazać decyzja, by ją przerwać.
Kim jest kobieta w świecie zakazów?
Życie w świecie, w którym decydują za ciebie i otaczają kordonem bezpieczeństwa może wydawać się nawet w pewien sposób pociągające. Zwłaszcza, gdy roztaczana jest przed tobą wizja niebezpiecznego świata na zewnątrz. Wszystkie po części żyjemy w tej wizji, musząc pamiętać o tym, że wychodząc w miasto stajemy się zwierzyną łowną, na którą tylko czekają gwałciciele z pigułką gwałtu, albo atakujący w ciemnej ulicy (podczas, gdy większość gwałtów spotyka kobiety ze strony osób, które znają, często w rodzinie, ale to niewygodny fakt). Nie twierdzę, że niebezpieczeństwa nie istnieją. Nasz strach, to wspólne doświadczenie, które może być silniejsze lub słabsze, ma jednak wiele źródeł w przekazie, który wciąż słyszymy: uważaj na siebie. Nikt nie mówi chłopakom, że nie wolno gwałcić.
Niedawno skończyłam oglądać serial netflixa „Unorthodox”. Opowiada on o dziewczynie, która ucieka z bardzo zamkniętej społeczności nowojorskich chasydów (w której kobieta nie ma prawa mieć żadnych ambicji, poza byciem żoną i matką) do dalekiego Berlina. Zostawia męża i jest w ciąży, o której rodzina się dowiaduje, więc jej śladem rusza niejaki Mojsze, typ spod ciemnej gwiazdy, trochę hazardzista, trochę gangster, facet, który kiedyś też uciekł, ale wrócił. I ten Mojsze mówi Esty, gdy już ją odnajduje, że ma wracać, bo świat jest straszny. Mówi, że nie poradzi sobie ona w tym świecie, że nic nie umie, nie ma wykształcenia, świat ją połknie i wypluje, i jak ona w ogóle myśli wychowywać w nim dziecko. Ma wracać, bo w domu jest bezpieczna. Nie wolna, ale bezpieczna. Przynajmniej tak, jak on rozumie bezpieczeństwo.
W patriarchalnej klatce może być wygodnie (dobrze znamy zjawisko strażniczek patriarchatu. Czasem same łapiemy się na tym, że dołączamy do ich grona, nie kwestionując stereotypów, które mocno wryły nam się w głowy). Niektóre kobiety nawet dobrze się w niej urządzają. Znają swoje miejsce albo grają według reguł nieswojej gry. Ale czy naprawdę są bezpieczne? Czy gdy mąż podniesie na nie rękę, czy gdy nie będą mieć wpływu na wychowanie swoich dzieci, ktoś inny stanie po ich stronie? Na świecie wciąż istnieją społeczności, które działają w taki, tradycyjny sposób. W większości społeczeństw, które wydają się być jak najodleglejsze od tak bardzo patriarchalnych zasad, można jednak znaleźć pewne elementy tej opresji. Tym elementem jest specyficzne myślenie o kobiecej seksualności. Ciąża jako kara za seks, obwinianie ofiar za gwałty to tylko niektóre z nich.
Idealny świat
Walka z aborcją to walka z seksualnością kobiet. Walka z edukacją seksualną to walka z jakąkolwiek seksualnością, ale przede wszystkim przyzwolenie na krzywdę, którą łatwiej zadawać osobom, niemogącym się bronić i niepotrafiącym się skarżyć, bo wiąże je nie tylko niewiedza ale i wstyd.
Kobieca seksualność jest niebezpieczna bo podważa stary porządek. Ten porządek jest naprawdę stary i nieaktualny od dziesięcioleci. A jednak są ludzie, którzy za nim tęsknią. Tęsknią za kontrolą kobiet, tęsknią za złudnym poczuciem bezpieczeństwa. Straszą nas konsekwencjami, po to, by sami mogli żyć bez konsekwencji, jak za starych dobrych lat. Zwalając na kobiety winę za gwałt, obciążając je całą odpowiedzialnością za ciążę, obciążając dzieci odpowiedzialnością za to, że stają się ofiarami pedofilów (bo przecież kuszą). Mogąc korzystać z usług prostytutek, jednocześnie stygmatyzując tę osoby, które uprawiają prostytucję i na prawo i lewo wyzywając kobiety od dziwek. Zaiste idealny świat. Dla niektórych. Bo przecież nie dla nas.
Genialny tekst. A z pani Aleksandry wysącza się jad prolajfowców(a raczej antychoicowców).
Walcząca,
Póki co, nie umiesz merytorycznie dyskutować o swoich poglądach, ani przyjąć odmiennych poglądów, ale zawsze możesz się tego nauczyć :).
Jeśli nauczysz się jak merytorycznie uzasadniać swoją opinię, być może wrócę do dyskusji z Tobą.
Pozdrawiam,
Aleksandra
To do Aleksandry.
Bardzo wartościowy tekst.
Bardzo mądrze napisany i uwzględniający wiele różnych aspektów.
Z bardzo wieloma rzeczami się zgadzam, wspaniale,że napisałaś, że, luźno cytując, „chłopcom nikt nie mówi, że nie wolno gwałcić”, a ja dodam od siebie, dopowiem, „i wszyscy zakładają, że chłopcy sami z siebie będą wiedzieć, że nie wolno”.
Ja też jestem feministką i jestem przeciwna temu sztucznemu tworowi jakim jest patriarchat (matriarchatowi też jestem przeciwna), a kiedy słyszę o gwałcie to zawsze mówię, że to nie mężczyzna kobiecie zrobił, a człowiek człowiekowi. Bo czym jest płeć? Nadbudówką ewolucyjną, nie esencją bytu. Jesteśmy kimś znacznie więcej niż kobietą czy mężczyzną,a nawet gdyby była jedna płeć, jeden kolor skóry i jedna religia, my ludzie i tak niestety, znaleźlibyśmy inny pretekst, żeby gnoić innych ludzi 🙁 .
Zgadzam się z Tobą w zdecydowanej większości, ale jest coś z czym zgodzić się nie mogę i czego, moim zdaniem, nie powinno się promować,a mianowicie aborcji kiedy ktoś „wpadł”. Aborcja przy gwałcie, aborcja przy wadach płodu- tak, rozumiem, choć to i tak bardzo trudny temat. Ale przy, tak zwanej, wpadce? A dlaczego to poczęte dziecko ma ponosić konsekwencje? To cholernie nie w porządku. Uważam,że seksu nie należy uprawiać, jeśli się nie jest gotowym na jego ewentualne konsekwencje, bo nie jesteśmy Bogami by dawać i zabierać życie według własnego widzimisie. To, że zabezpieczenia zawiodły nie jest dla mnie żadnym wytłumaczeniem. Wszyscy wiemy, że żadna forma antykoncepcji nie daje 100% pewności. Nikt z nas nie chciałby być tym usuniętym dzieckiem.
Myślę, że edukacja seksualna powinna mieć dwojaki wymiar. Jeden to ten o którym piszesz. Powinna być i powinna mówić o ludzkiej seksualności otwarcie. Drugi wymiar to przywrócenie seksualności jest prawowitego miejsca w życiu człowieka. Zarówno pomijanie jej milczeniem, jak i głośne krzyczenie i rozbuchane epatowanie nią, są wynikiem związanego z nią wstydu i fałszują jej prawdziwy obraz. Moim zdaniem, to ważny obszar naszego życia, ale nie, aż tak jak to się dziś wszędzie podkreśla. Bez seksu można żyć i cieszyć się życiem. Bez miłości nie. Uważam,że rola seksu w dobrostanie człowieka jest przerysowana, duży udział ma w tym umieszczenie go w podstawowych potrzebach w piramidzie Masłowa. Zamiast więc próbować kontrolować seksualność wszystkich poza mężczyznami hetero, jak bardzo słusznie piszesz, to moim zdaniem powinniśmy nauczyć się kontrolować swoje zachciewajki tak by móc podjąć współżycie dopiero wtedy, gdy czujemy, że poradzimy sobie z ewentualnym/ planowanym poczętym życiem. Oczywiście powstaje pytanie co z współżyciem w małżeństwach, gdzie mamy już dzieci. Myślę, że dobrym rozwiązaniem jest by pary miały połowę planowanych dzieci, zostawiając sobie furtkę na ewentualne nieplanowane poczęcie za, które są tak samo odpowiedzialni jak za planowane. Ale to wymaga umiejętności powiedzenia sobie „nie”, a my jesteśmy obecnie przyzwyczajeni do tego, że dostajemy to, co chcemy i nie patrzymy na to co będzie później. Biorąc pod uwagę obecne przeludnienie i kryzys klimatyczny, każdy odpowiedzialnie wychowany człowiek (poczęty planowanie czy nie) i każdy, którego jednak nie poczniemy to prawdziwe błogosławieństwo dla naszego coraz bardziej wyeksploatowanego świata i środowiska.
Dzięki za wartościowy wpis :). Pozdrawiam
Szkoda, że jesteś przeciwny matriarchatowi, bo to nie jest to samo co patriarchat z kobietami w roli głównej. To coś zupełnie innego. Przestrzeń bez rywalizacji…
Hej ? Pewnie nie przekonam cię jednym wpisem, wiem że to tak nie działa. Wychodzę trochę z innego założenia niż to, że nikt z nas nie chciałby być usuniętym: nikomu z nas nie zrobiłoby różnicy, gdyby się nie urodził. Patrzymy na fakt naszych narodzin z perspektywy tego, że już istniejemy i w tej chwili byłoby nam szkoda życia, które mamy, ale gdy się jeszcze nie urodziliśmy, nie mamy tej świadomości, niczego nie może być nam nie żal. Bardziej nie chciałabym być dzieckiem, które urodziło się niechciane. Rozmawiałam kiedyś z chłopakiem, który był takim dzieckiem. Urodził się, bo jego matka nie mogła dokonać aborcji i ona całe życie dawała mu to do zrozumienia. To była dla niego bardzo trudna sytuacja psychiczna i chociaż oczywiście nie żałował tego, że żyje, uważał, że jego matka powinna była mieć prawo do aborcji, być może dzięki temu byłaby szczęśliwsza, a on nie rodząc się uniknąłby tego cierpienia, które go spotkało. Pewnie jest więcej takich osób. Są też osoby, które pokochały swoje wcześniej niechciane dzieci. Jak i takie, które nie potrafiły pokochać dzieci chcianych. Nigdy do końca nie wiemy, jak się zachowamy, co będziemy czuć i jakie będą konsekwencje naszych wyborów. Jest jeszcze jedna rzecz, która bardzo mnie smuci w kontekście dopuszczenia do aborcji w trzech przypadkach w Polsce legalnych i zakazu we wszelkich innych (czyli np. wpadki). Bo my bardzo fiksujemy się w tej dyskusji publicznej na płodach/dzieciach, nie na kobietach, to jest całkowicie zagarnięty dyskurs. Ale do rzeczy, jeśli tak się fiksujemy, jednocześnie akceptując obecne prawo, jest coś głęboko nie w porządku w naszym myśleniu o takiej aborcji, co może odbijać się na dzieciach już urodzonych. Dla mnie osobiście to jest dzielenie dzieci na lepsze i gorsze. To znaczy masz prawo usunąć ciążę, jeśli jest z gwałtu, albo jeśli płód ma wady genetyczne. Nie możesz usunąć ciąży zdrowej. Automatycznie w mózgu włącza się lampka, że o dziecko, które może urodzić się chore albo jest dzieckiem z gwałtu jest kimś trochę gorszym, skoro można usunąć taką ciążę, a innej nie.
To takie dwa przemyślenia. Myślę też, że nie można mówić o promocji aborcji z wpadki. Nikt jej nie promuje, chociaż pewnie metody niektórych osób, pracujących na rzecz legalizacji przerywania ciąży mogą wydawać się kontrowersyjne. Jest też duża różnica między promocją a próbą zdjęcia stygmatyzacji z osób decydujących się na aborcję, a w tej chwili są one stygmatyzowane, dlatego też prawie nikt do tego się nie przyznaje, bo jak już się przyzna to jest wielka afera. Promocja to namawianie, a nikt nie mówi, że trzeba robić aborcję. „Nie chcesz aborcji, to jej sobie nie rób” to jest jedno z głównych haseł ruchu. Tu chodzi po prostu o prawo wyboru, którego w Polsce nie mamy, co nie oznacza, że aborcji na życzenie nie ma. Kto ma pieniądze, ten ma. Zagranicą, w podziemiu. Oficjalnie jest po prostu fikcja, fasada kraju obrońców życia i
Plus seks to nie tylko prokreacja. Jeśli myślimy o nim tylko w kategoriach konsekwencji, sprowadzamy go jedynie do tej funkcji, a co najmniej uznajemy ją za nadrzędną. Biologicznie jest nadrzędna, bo jak wszystkie zwierzęta chcemy utrzymać nasz gatunek, ale jesteśmy ludźmi no i mamy aż za wiele historycznych dowodów na to, że fiksacja na punkcie rozrodu prowadzi do nieszczęść.
Hej Ada :),
Różnice w naszych poglądach wynikają z tego co każda z nas przyjmuje za punkt wyjścia.
Dla mnie punktem wyjścia jest to, że życie jest absolutnie bezcenne i nie ma większej wartości.
Osobiście zdecydowanie bardziej wolałabym być niechcianym dzieckiem niż nie być w ogóle.
Część osób odpowie tak jak Ty, stawiając jakość ponad samo życie, część: jak ja, postawi życie jako nadrzędną wartość.
Pozdrawiam,
Aleksandra
Ja bym jeszcze do listy XIX-wiecznych dwulicowych syfów dodała powszechne dzieciobójstwa i oddawanie niemowląt do tzw. “ producentek aniołków”. Tyle jeśli chodzi o pro-lajf w tzw “tradycyjnych społeczności”. Nie muszę chyba wspominać, że miało to związek nie z tym, że kobiety są takie zUUe!!! tylko z ubóstwem i ze stygmatyzacją nieślubnych matek? No i jeszcze odbieranie dzieci tym matkom, które chciały być matkami, ale dziecko było nie dość ślubne. Wszystko ma i miało swoją cenę. Podtrzymywanie fasady “przyzwoitości” i kilkuprocentowe statystyki “pozamałżeńskich” urodzeń także. Tylko że oszołomom i tak tego nie uświadomisz.
Przepraszam, odpisałam pod twoim komentarzem na komentarz, który miał być do innej osoby, dopiero teraz to zauważyłam.